/ Sức khỏe 360 / Tiêu hóa

Những dấu hiệu bệnh trào ngược dạ dày – thực quản

Trào ngược dạ dày – thực quản là một căn bệnh mãn tính thường gặp ở các nước Châu Á và có khuynh hướng gia tăng ở Việt Nam. Do đó, việc chuẩn đoán được xem xẻ, cân nhắc kĩ càng để tránh dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như loét thực quản, hẹp thực quản và ung thư hóa.

Chính vì vậy, chúng ta cùng tìm hiểu 7 dấu hiệu của chứng trào ngược dạ dày – thực quản để có thể biết sớm và điều trị kịp thời:

1. Ợ nóng, ợ chua

Ợ nóng, ợ chua là dấu hiệu điển hình nhất của bệnh trào ngược dạ dày – thực quản.

- Ợ hơi: Hơi được sinh ra trong quá trình chuyển hóa thức ăn. Bình thường hơi sẽ được tống ra ngoài theo đường hậu môn. Tuy nhiên khi cơ thắt thực quản dưới bị rối loạn chức năng co giãn, cụ thể là cơ thắc thực quản dưới bị giãn ra, hơi sẽ được đưa ra ngoài qua đường miệng. Đó là triệu chứng ợ hơi.

- Ợ nóng: Khi dịch dạ dày trào ngược lên thực quản, axit hoặc dịch mật trong dạ dày tiếp xúc với niêm mạc gây cảm giác nóng, nóng rát. Đây chính là hiện tượng ợ nóng. Cảm giác nóng rát lan từ thượng vị lên dọc sau xương ức, có khi lan đến vùng hạ họng hoặc lên tận mang tai, kèm theo vị chua trong miệng.

- Ợ chua: triệu chứng này thường xảy ra nhiều vào buổi sáng khi bụng rỗng, đặc biệt khi đánh răng, nhiều bệnh nhân còn nôn ra nước vàng. Trương lực co bóp của dạ dày tăng lên cao nhất khi bụng rỗng, đẩy dịch dạ dày lên cao hết chiều dài thực quản, đến cuống miệng gây cảm giác ợ chua. Việc đánh răng cũng làm tăng kích thích, do vậy dễ gây nôn ở bệnh nhân trào ngược. Nước vàng và chua mà bệnh nhân nôn ra chính là axit trong dịch vị.

- Các triệu chứng ợ tăng lên sau khi ăn no, đầy bụng khó tiêu, uống rượu, nước chua hoặc khi cuối gập người về phía trước, khi nằm nghỉ. Theo TS. Walter J. Coyle, chuyên gia về dạ dày – ruột tại Đại học Torrey Pines Clinic (California, Mỹ): “Khi đứng thẳng, trọng lực giúp giữ thức ăn nằm yên trong dạ dày. Khi trọng lực giảm, hiện tượng trào ngược dạ dày dễ xảy ra hơn”. Đó là lý do tại sao những người bị trào ngược dạ dày – thực quản mạn tính thường phải kê cao đầu khi ngủ và không nên ăn nhiều vào buổi tối trước khi đi ngủ.

Khi những triệu chứng đầu tiên này không được phát hiện và chưa trị kịp thời bệnh sẽ chuyển sang giai đoạn nặng hơn với những biểu hiện:

2. Buồn nôn, nôn

- Khi bạn bị bệnh mà không được điều trị đúng cách, bệnh sẽ tiến triển nặng hơn, các chất trào ngược lên thực quản lúc này không chỉ là hơi nữa, dịch tiêu hóa mà cả thức ăn – gây hiện tượng buồn nôn, nôn.

- Ngay cả khi bệnh chưa tiến triển nặng hơn, người bệnh cũng đã dễ nôn hơn người bình thường khi cùng chịu một tác động gây nôn giống nhau (say tàu xe, ốm nghén, thuốc điều trị ung thư…).

- Nếu tình trạng này diễn ra sau khi ăn, khả năng bị trào ngược do axit dạ dày là khá lớn.

3. Đau, tức ngực

Bệnh nhân trào ngược dạ dày, thực quản thường có biểu hiện đau, tức ngực, cụ thể là: cảm giác đè ép, thắt ở ngực, xuyên ra lưng, cánh tay.

Tuy nhiên hiện tượng này thực chất là do đau đoạn thực quản chạy qua ngực. Khi axit trong dạ dày trào ngược lên thực quản, axit kích thích vào đầu mút các sợi dây thần kinh trên bề mặt niêm mạc thực quản, gây cảm giác đau.

4. Nhiều nước bọt

Lượng nước bọt tiết ra trong miệng nhiều hơn cũng chính là triệu chứng của bệnh. Thực chất, đây là một dạng khác của chứng ợ nóng. Khi gặp phải triệu chứng này, người bệnh sẽ có trạng thái thần kinh và phản xạ tương tự như khi bị nôn.

5. Khàn giọng, đau họng, ho, hen

- Axit dạ dày trào lên thực quản gây viêm tấy dây thanh quản và bị khàn giọng.

- Khác với khi bị cảm lạnh, đau họng hoặc hpo do axit trào ngược có thể trở nên mạn tính, lâu ngày có thể chuyển biến thành bệnh hen.

- Nên thận trọng khi bị khàn giọng hoặc đau họng, nhất là hiện tượng xuất hiện sau khi ăn hoặc không đi kèm các triệu chứng khác như hắt hơi, sổ mũi. Đây rất có thể là biểu hiện của bệnh trào ngược dạ dày – thực quản.

6. Khó nuốt

Hiện tượng của bệnh lặp lại nhiều lần theo thời gian sẽ gây tổn hại nhất định cho thực quản. Niêm mạc thực quản bị phù nề do tiếp xúc với axit, gây hiện tượng khó nuốt (cảm giác vướng, nghẹn sau nuốt thức ăn độ 15 giây).

Niêm mạc thực quản sau khi phù nề, khi lành để lại sẹo gây chit hẹp thực quản (một trong các biến chứng của bệnh) sẽ tăng cảm giác khó nuốt.

7. Đắng miệng

- Cảm giác đắng miệng ở bệnh nhân trào ngược dạ dày – thực quản là do dịch mật gây ra.

- Dịch mật được dự trữ trong túi mật và đổ vào tá tràng để tiêu hóa các chất béo. Ở một số bệnh nhân, vì một nguyên nhân nào đó (rối loạn thần kinh thực vật, thần kinh dạ dày, sự cố co cơ môn vị…) sự đóng mở của lỗ môn vị (nối giữa dạ dày và tá tràng) hoạt động không bình thường, khiến một phần dịch mật bị trào ngược vào dạ dày.

- Khi dịch dạ dày trào ngược lên thực quản sẽ mang theo một lượng nhỏ dịch mật, khiến bệnh nhân có cảm giác đắng miệng.