/ Sức khỏe 360 / Bệnh theo mùa

Phòng ngừa bệnh dị ứng vào mùa xuân

Mùa xuân là cơ hội cho những người yêu hoa thưởng thức hương sắc đất trời. Nhưng trong cảnh đẹp muôn màu ấy, bệnh dị ứng do hương cỏ, nhụy hoa và các yếu tố môi trường khác cũng theo về.

Khi phấn hoa đi vào hương mũi
Vào mùa xuân, nhiều người thường thích dạo chơi, cắm trại trong rừng hoặc ghé thăm những vườn hoa, cây cảnh, đây cũng là dịp để phấn hoa lan tràn trong không khí đi vào mũi gây nên tình trạng hắt hơi, chảy nước mắt rồi viêm mũi dị ứng. Ngoài chứng sổ mũi mùa đã được biết đến nhiều, còn có viêm mũi dị ứng với nhiều dạng không theo mùa.

Hiện tượng dị ứng
Khi cơ thể bị mẫn cảm do hít phải phấn hoa, mùi lạ, do tiếp xúc, thuốc uống qua đường tiêu hóa, thực phẩm... thì nối tĩnh điện giữa héparin histamin trong cơ thể bị phá vỡ, histamin được phóng thích tự do sẽ gây nên hiện tượng dị ứng.
Một nhân viên nhà thuốc cho biết trong khoảng thời gian gần đây, cứ 10 người vào mua thuốc thì có đến 4 người tìm loại chống dị ứng. Trung bình có khoảng 20% người có cơ địa dị ứng, trong đó đa số là dị ứng đường hô hấp. Riêng trong lĩnh vực viêm mũi dị ứng có thể kể đến sổ mũi mùa thường đến hàng năm (vào cùng một mùa) và kết hợp với viêm kết mạc do việc phát tán phấn hoa. Ngoài ra là các trường hợp viêm mũi dị ứng mạn tính diễn ra trong cả năm, thường kết hợp với hen suyễn do các tác nhân gây dị ứng (gọi là dị ứng nguyên), được xem là những kẻ thù vô hình trong môi trường sống và gia đình.

Nguyên nhân gây ra dị ứng

Hai nguyên nhân thường gặp:
Dị ứng nguyên từ bên ngoài:
Thời tiết, khí hậu, gió mang phấn hoa, bào tử lạ, nấm mốc từ nơi khác đến...
Dị ứng nguyên trong gia đình:
- Mùi hoặc tiếp xúc với lông gia súc, ẩm mốc, bụi bặm... BS. Annik Pons Guiraud, nhà biểu bì - dị ứng học người Pháp còn đưa ra thêm những nguyên nhân mới gây dị ứng như gián, mối hay mùi bay ra từ máy điều hòa nhiệt độ.
- Sự xâm nhập của các bụi bẩn trong không khí như bụi công nghiệp do các nhà máy sản xuất, bụi phấn viết bảng, bụi phấn hoa bay vào nhà, khói thuốc lá...
Ngoài ra còn có nhiều nguyên nhân gây dị ứng khác như:
- Thực phẩm:
Nhiều yếu tố gây gia tăng dị ứng trên lĩnh vực thực phẩm: Từ việc thay đổi cấu trúc các vi khuẩn hữu ích cho sự lên men ở đường ruột, tác động của thuốc đến việc sử dụng các protein lạ như là chất tá dược trong đồ ăn đóng gói.
- Thuốc trị bệnh: Tình trạng dị ứng thuốc xảy ra khá nhiều từ nhẹ (như mẩn đỏ, ngứa) đến nặng có thể dẫn đến tử vong (sốc phản vệ).
- Suyễn và dị ứng - mối quan hệ nguy hiểm
Mối quan hệ giữa suyễn và dị ứng trong cuộc sống hiện đại ngày càng tỏ ra bền chặt do có những cơ chế miễn nhiễm giống nhau. Từ 20 năm nay, các bệnh này đã không ngừng tăng lên. Gần đây người ta còn nhận thấy đa số các cơn hen suyễn của trẻ em có nguồn gốc từ dị ứng.

Các hình thức dị ứng thường gặp

Khi histamin được phóng thích tự do trong cơ thể, hiện tượng dị ứng sẽ xảy ra và được biểu hiện dưới các hình thức:
- Mẩn ngứa, nổi mề đay
- Sổ mũi, mắt ngứa, đỏ
- Tụt huyết áp do mao mạch bị giãn nở
- Hen suyễn, khó thở do khí phế quản bị co thắt
- Kích thích cơ trơn đường tiêu hóa gây co thắt
- Nôn ói
Trường hợp dị ứng nặng có thể dẫn đến tử vong.

Phòng ngừa dị ứng

Nguyên tắc đầu tiên để phòng ngừa dị ứng là tránh tiếp xúc với nguyên nhân gây ra dị ứng. Người có cơ địa dị ứng là người có nối kết héparin - histamin kém bền chặt nên dễ phóng thích histamin, và chính các dị ứng nguyên sẽ thúc đẩy hiện tượng phóng thích histamin trong cơ thể.
- Mùa xuân đến, những người dễ bị dị ứng với bụi phấn hoa nên gội đầu thường xuyên để làm sạch phấn hoa bám trên tóc hoặc rơi trên gối, áo quần, đồng thời hạn chế đến các vườn hoa là nơi dễ phát tán nhiều bụi phấn, bào tử.
- Với thực phẩm cũng như dược phẩm: Cần tránh sử dụng các thức ăn hoặc thuốc đã từng gây dị ứng...
Sữa mẹ cũng được chứng minh có tác dụng phòng ngừa dị ứng tốt nhất cho con. Theo một công trình nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Journal of the American Academy of Dermatology (Viện Hàn lâm Da liễu Mỹ), nhờ tác động bảo vệ từ các kháng nguyên chống dị ứng của sữa mẹ nên trẻ có tiền căn gia đình bị dị ứng sẽ giảm thiểu được tình trạng eczema. Việc cho con bú sữa mẹ trong 3 tháng đầu giúp giảm được 32% các trường hợp eczema dị ứng.

Thanh Diệp
Nguồn: www.ykhoa.net